AHMET AYDIN SARICA: BUDAMA SEZONU ERKEN AÇILDI

Ereğlide havaların ısınması ile birlikte bu yıl bahçelerde budama faaliyetleri geçmiş yıllara kıyasla daha erken başlamış bulunmaktadır. Hafta sonunu fırsat bilerek ustalarımız ile birlikte bahçe budaması yaptık. İşinin ehli Bekir usta ve ekibine teşekkür eder, bu vesile ile ilçemiz meyve bahçesi sahipleri ve yetiştiricilerine bol verimli ve bereketli bir yıl dilerim..

MEYVE AĞAÇLARINDA BUDAMANIN ÖNEMİ:

Dünyada tarımsal faaliyetlerin tarihçesi çok eski zamanlara dayanmakta, insanoğlunun temel ihtiyacı olması sebebiyle popülerliğini muhafaza etmektedir. Gittikçe artan dünya nüfusu ve üretim alanlarının kısıtlı olması sebebiyle ihtiyaçlar arttıkça bilim adamları birim alandan daha fazla ürün alabilmenin yollarını aramışlardır. Meyve yetiştiriciliğinde kaliteli ve bol ürün alabilmek için toprak işleme, sulama, gübreleme, mücadele gibi tedbirlerin yanında her yıl budamanın da yapılması zorunludur. Meyvecilik alanında son yıllarda kaydedilen gelişmeler ümit vericidir. Ancak yeni üretim tekniklerini kabul etme yanında bu tekniklerin gerektirdiği kültürel işlemleri de kabul etmek ve uygulamak çok önemlidir.

Ülkemizde yeni yeni kurulmaya başlayan modern bahçeler meyveciliğimiz açısından olumlu gelişmeler olmaktadır. Kültürel işlemlerin uygulanması açısından modern bahçeler büyük kolaylıklar sağlamakta ancak bu bahçeler klasik bahçelere göre daha çok özen istemektedirler. Bu noktada özen gösterilmesi gereken konuların başında budama ve terbiye gelmektedir. Gerek klasik bahçeler gerekse modern bahçelerde ilk yıllarda uygulanan terbiye işlemleri ve ağacın ömrü boyunca yapılan budama; verimi, meyve kalitesini ve ağacın sağlığını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle budama işleminin çok iyi bilinmesi ve etkin uygulanması bahçe verimliliği açısından oldukça büyük önem arz etmektedir.

BUDAMANIN AMAÇLARI:

1. Meyve ağaçlarını en kısa zamanda ürün vermeye başlatmak ve onları uzun süre verim çağında tutmak, yani meyve ağaçlarında fizyolojik

dengeyi kısa zamanda oluşturmak ve bunu bir süre korumak.

2. Gövde üzerinde ana dalları sayılarını ve dağılışlarını düzenleyerek meyve ağaçlarının sağlam, düzenli ve dengeli taç oluşturmalarını sağlamak.
3. Meyve ağaçlarının bakımı, meyvelerin derimini, zararlarla savaş ve teknik işlerin uygulanmasını kolaylaştırmak.
4. Kurumuş, hastalıklı, ekolojik ve mekanik etkilerle zararlanmış, kırılmış dallar ile birbiri üzerine binmiş, yada zayıf olan açılı dalları

kesmek.

5. Meyve ağaçlarında karbon asimilasyonunu arttırmak amacıyla, ışığın ağaçların iç kısımlarına daha iyi girmesini sağlamak ve yaprak yüzeylerini artırmak.
6. Bazı meyve tür ve çeşitlerinde görülen peryodisiteyi önlemek veya azaltmak yani bazı meyve ağaçlarının bir yıl bol bir yıl az meyve verimini dinlenmelerini düzenleyerek her yıl düzenli meyve verimini sağlamak.
7. Meyvelerin kalitelerini iyileştirmek.

BUDAMANIN FAYDALARI:

1. Gövde üzerinde ana dalların sayıları ve dağılışları düzenlenerek meyve ağaçlarının sağlam, düzenli ve dengeli bir taç oluşturmaları sağlanır.
2. Meyve ağaçlarının en kısa sürede ürün vermesine yardımcı olunur.
3. Güneş ışığından ağacın iyi bir şekilde faydalanması sağlanmış olur.
4. Budama ile meyve iriliği, meyve kalitesi ve meyve kabuk renklenmesi artar.
5. Ağaç büyüklüğü ve dalların sıklığı direk kontrol altına alınabilir.
6. Püskürtülerek yapılan ilaçlamanın etkinliği artırılabilir.
7. Hastalıklı ve kuru dallar alınarak mücadeleye yardımcı olunur.
8. Alet ve ekipmanların çalışabilmesi için gerekli boşluklar oluşturulmuş olur.
9. Verimden düşen ağaçlar budama ile gençleştirilerek yeniden verimli ağaçlara dönüşmeleri sağlanır.
10. Bazı meyve türlerinde görülen bir yıl çok bir yıl az veya hiç ürün vermeme durumu azaltılmış olur.
11. Hasat daha kolay yapılır.

BUDAMANIN ZAMANI:

Budama zamanı, meyve ağacının büyümesini, kesimlere karşı;göstereceği tepkiyi, verimini ve ekonomik ömrünü etkiler. Budama kış ve

yaz (yeşil ) olmak üzere iki ayrı mevsimde yapılabilir. Budama zamanı, meyve ağacının toplu büyümesini, kesime karşı göstereceği tepkiyi,

verimini, fizyolojik ve ekonomik ömrünü etkiler. Budama kış ve yaz (yeşil) olmak üzere iki ayrı ve zıt mevsimlerde yapılır.

*Kış Budama Zamanı: Kışı ılık geçen yerlerde meyve ağaçlarının kış dinlenmesine girmelerinden sonraki süre, budama bakımından en uygun bir zaman dilimidir. Ancak kışı sert geçen yerlerde şiddetli donlardan önce, budamanın yapılması doğru olmaz. Meyve ağaçlarını budamak için en uygun dönem, yaprak dökümünü izleyen günlerle ilkbahar gelişme

periyodunun başlaması arasında geçen dönemdir.

*Yaz Budama Zamanı: Yaz boyunca meyve ağaçlarında sürgünlerin seyreltilmeleri, uç alma, bükme, eğme, dalların birbiriyle karşılıklı olarak

bağlanmaları ve açıların genişletilmeleri, daraltılmaları gibi yapılanişlemlerin tümüne yaz budaması denir. Yaz budamasında anaç, meyvelerin daha iyi renklenmelerini sağlamak, vejetatif gelişmeyi düzenlemek, kış aylarında yapılacak budama işlemlerini azaltmak ve derim işleri ile kültürel etkinlikleri geliştirerek kolaylaştırmaktır. Yaz budaması özellikle

meyve ağaçlarının şekillendirme yıllarında yapılması gerekli olan önemli bir teknik işlemdir. Meyve ağaçlarında, yaz budaması ilkbahar gelişme periyodunun sonu ve yaz gelişme periyodu içerisinde sürgünler odunsulaşmaya başladıktan sonra yapılabilir. Genellikle ağaçlar üzerinde şekli bozan, büyümeleri istenmeyen gelişmeleri ama yardımcı dalların zararına olan dallar kesilerek çıkartılabilir yada eğilip bükülebilir. Bazı dallar da açıları genişletilerek gelişmeden alıkonulabilir.